To, co najważniejsze. Nasz subiektywny przegląd osiągnięć naukowych minionego roku
4 stycznia 2022, 17:45Nowy gatunek człowieka, polska mumia w ciąży, regeneracja (niemal) całego ciała czy pierwszy lot śmigłowcem na innej planecie to przykłady nielicznych fascynujących badań i osiągnięć naukowych, o których poinformowaliśmy w minionym roku. Oto nasz subiektywny wybór tego, co najbardziej interesujące i najważniejsze w nauce 2021. Dla zainteresowanych bardziej szczegółowym poznaniem tematu publikujemy odnośniki do naszych oryginalnych informacji.
Toksyna niebezpiecznej bakterii obiecującym środkiem przeciwbólowym
21 grudnia 2021, 11:11Laseczka wąglika, niebezpieczny patogen wykorzystywany m.in. jako broń biologiczna, może stać się nadzieją dla ludzi zmagających się z chronicznym bólem. Nowe badania wykazały bowiem, że wytwarzana przez nią toksyna uśmierza różne rodzaje bólu u zwierząt.
Sprawne posługiwanie się narzędziami powiązane ze sprawnym posługiwaniem się językiem
8 grudnia 2021, 11:42Jedną z najtrudniejszych umiejętności językowych jest rozumienie składni zdań złożonych. W 2019 roku naukowcy zauważyli, że istnieje korelacja pomiędzy wysokimi umiejętnościami używania narzędzi, a zdolnością do rozumienia złożonej składni. Szwedzko-francuski zespół naukowy informuje, że obie te umiejętności – sprawnego posługiwania się narzędziami oraz złożoną składnią – korzystają z tych samych zasobów neurologicznych w tym samym regionie mózg
„Gdzie jest trzustka?” - detektyw Lisiecka i doktor Kraj na tropie...
3 grudnia 2021, 13:01"Gdzie jest trzustka?" to kampania świadomościowa, której celem jest edukacja związana z funkcją i nowotworami tego narządu. Jak bowiem podkreślono na stronie organizatora - Fundacji EuropaColon Polska - trzustka jest bardzo słabo obecna w świadomości wielu Polaków, a niespecyficzne objawy raka trzustki powodują, że wykrywamy go zdecydowanie za późno. Z tego względu ogłoszono ogólnokrajowe "poszukiwania" trzustki: odpowiadają za nie detektyw Lisiecka (znana z serialu "Policjantki i policjanci" Magda Malcharek) i doktor Kraj - dr n. med. Leszek Kraj, onkolog kliniczny z Kliniki Onkologii WUM.
Boks amatorski znacznie zwiększa ryzyko demencji i długoterminowych uszkodzeń mózgu
1 grudnia 2021, 14:00Amatorski boks jest powiązany ze zwiększonym ryzykiem upośledzeniem funkcji poznawczych i wcześniejszym pojawieniem się demencji. Szczególnie narażeni są ci, którzy amatorsko boksowali w młodości. W ich przypadku ryzyko wystąpienia schorzeń podobnych do alzheimera jest aż dwukrotnie wyższe niż u rówieśników, którzy nigdy nie boksowali.
Niezwykła cecha ludzkiego mózgu. Mamy zaskakująco niskie zagęszczenie kanałów jonowych
12 listopada 2021, 11:41Naukowcy z MIT ze zdumieniem zauważyli, że ludzkie neurony mają mniejsze niż można by się spodziewać zagęszczenie kanałów jonowych w porównaniu z innymi ssakami. Kanały jonowe wytwarzają impulsy elektryczne, za pomocą których neurony się komunikują. To kolejne w ostatnim czasie zdumiewające spostrzeżenie dotyczące budowy mózgu. Niedawno informowaliśmy, że zagęszczenie synaps z mózgach myszy jest większe niż w mózgach małp.
Jesteśmy ludźmi dzięki „śmieciowemu DNA”?
8 listopada 2021, 11:04Szympansy to najbliżsi żyjący krewni Homo sapiens. Linie ewolucyjne obu gatunków rozeszły się przed około 6 milionami lat, dzięki czemu obecnie istnieją Pan troglodytes i Homo sapiens. Nasze DNA jest bardzo do siebie podobne, a naukowcy z Uniwersytetu w Lund postanowili dowiedzieć się, które fragmenty DNA odpowiadają za to, że nasze mózgi pracują odmiennie.
Pobyt w kosmosie uszkadza mózg
6 listopada 2021, 08:46Ludzkie ciało nie jest dostosowane do pobytu w przestrzeni kosmicznej. Dlatego zachowanie zdrowia i kondycji kosmonautów to jeden z priorytetów misji pozaziemskich. Wiemy, że długotrwały pobyt w stanie nieważkości prowadzi do utraty masy mięśniowej, osłabia kości, negatywnie wpływa na oczy. Nowe badania opublikowane na łamach JAMA Neurology sugerują, że poza ochronną powłoką ziemskiej atmosfery dochodzi też do uszkodzeń mózgu i przyspieszonej degeneracji komórek nerwowych.
„To olbrzymi przełom”. Po raz pierwszy ludzki organizm nie odrzucił świńskiej nerki
20 października 2021, 17:57Amerykańskim lekarzom jako pierwszym na świecie udało się przeszczepić człowiekowi nerkę od genetycznie zmodyfikowanej świni bez natychmiastowego odrzucenia organu przez organizm biorcy. Co więcej, nerka działała prawidłowo. To olbrzymi krok naprzód, który w przyszłości może rozwiązać problem brakujących organów do transplantacji.
Klucz do apetytu i otyłości u myszy, proteina XRN1
20 października 2021, 07:57Proteina XRN1 odgrywa kluczową rolę w regulowaniu apetytu i metabolizmu przez mózg, informują badacze z Okinawa Institute of Science and Technology Graduate University. U myszy utrata tego białka z przodomózgowia doprowadziła do pojawienia się niepohamowanego apetytu i otyłości, czytamy na łamach iScience